علوم شیلاتی fisheries.bu@gmail.com

کاش میدانستم کسیکه از علم بی نصیب مانده چه چیز بدست آورده است. و آنکس که از علم بهره مند شده چه چیز بدست نیاورده است.

علوم شیلاتی fisheries.bu@gmail.com

کاش میدانستم کسیکه از علم بی نصیب مانده چه چیز بدست آورده است. و آنکس که از علم بهره مند شده چه چیز بدست نیاورده است.

فیزیولوژی میگوی سفید هندی Penaeus indicus

بدن میگوهای پنائیده دراز و کم و بیش خمیده است .طول بدن در انواع مختلف ،متفاوت و گاهی تا 250 میلیمتر و وزن آنها تا بیش از 300 گرم می رسد .رنگ بدن نیز در بین گونه ها از تنوع زیادی برخوردار است و ازسفید متمایل به سبز-خاکستری در میگوی سفید و سفید هندی تا صورتی در میگوی ببری سبز تغییر میکند .رنگ بدن در بین افراد متعلق به یک گونه نیز ثابت نبوده وبسته با شرایط محیط زیست آن از قبیل درجه حرارت ،درجه شوری ،مواد غذایی ، رنگ محیط ،ابتلا به بیماری ها ممکن است کاملاً تغییر نماید .

رده بندی علمی Penaeus_indicus میگوی سفید هندی

· رده : سخت پوستان Crustacea

· زیر رده : Malacostraca

· سری : Eumolacostraca

· فوق راسته : Eucarida

· راسته : ده پایان Decapoda

· زیر راسته : Dendrobranchiata

· دون راسته : Penaeidea

· فوق خانواده : Penaeoidea

· خانواده : پنائیده Penaeidae

· جنس : پنئوس Penaeus

· گونه :سفید هندی indicus


قطعات بدن

بدن یک میگو از 19 قطعه تشکیل شده است. سر شامل 5 و سینه دارای 8 قطعه می باشند. سر و سینه با یکدیگر جوش خورده و بخش واحدی بنام سرسینه (cephalotorax) را بوجود می آورند. شکم از 6 قطعه قابل حرکت ویک قطعه انتهائی بنام تلسون تشکیل می شود. قطعات شکمی در ناحیه پشتی گرد و از پهلو ها فشرده اند بطوری که جانور بشکل (،) بنظر می رسد .

تمامی بدن از پوسته سخت و غیر قابل انعطافی که اسکلت خارجی (Exoskeleton ) نامیده می شود، پوشیده است. اسکلت خارجی از جنس مواد معدنی وپروتئین ها بوده و دارای سه لایه قابل تشخیص بنام های (coticule ) ،لایه زبرین (Epiderm) و لایه زیرین (Dermis ) می باشد.صفحات پشتی و جانبی اسکلت خارجی در ناحیه سر سینه با هم جوش خورده و صفحه واحدی بنام کاراپاس (carapase) را می سازند . کاراپاس دراز و کشیده و از پهلو ها فشرده شده است ودر قدامی ترین بخش ،روستروم را بوجود می آورد . تعداد دانه های روستروم در گونه های مختلف متفاوت است . بخش جانبی کاراپاس که آبشش ها را می پوشاند دارای شیارها و خارهائی است که کاراپاس را به بخش هائی تقسیم می کند و در شناسایی میگو بکار می آیند .


صفحات هر قطعه شکمی جدا و حلقه مانند است و با وجود بخش های قابل انعطاف بنام غشاء های مفصلی (Arthrodial) که فاقد رسوبات کلسیمی هستند ،اتصالات قابل حرکت را بوجود می آورند .اسکلت خارجی در هر یک از این قطعات از سه صفحه بنام های صفحه پشتی (Tergum) ،صفحه جانبی (pleura) در دو طرف بدن و صفحه کم عرض شکمی (sternum) تشکیل میشوند .





با توجه به اینکه وجود اسکلت خارجی از رشد میگو جلوگیری می نماید لذا جانور برای رفع این محدودیت ناچار نه پوست اندازی است .پوسته خارجی در ابتدا نرم و کاملاً شفاف است اما پس از چندین ساعت تا چندین روز سخت و تیره می گردد .

ضمائم بدن

هر قطعه از بدن دارای یک جفت ضمائم بند بند است که هر یک از آنها دارای یک قاعده مشترک و دو انشعاب می باشند ،لذا دو شاخه (Biramous) خوانده می شوند .قطعه قاعده ای خود از دو قطعه یعنی Coxa برای اتصال به بدن و یک پایه (Epipodite) برای قرار گرفتن دو انشعاب بر روی آن تشکیل شده است . این دو انشعاب بنام های پایک خارجی (Exopodite) و پایک داخلی (Endupoodite) نامیده می شوند که هر یک دارای تعداد زیادی قطعات (podomer) می باشند .

ممکن است پایک های خارجی و داخلی قطعات مختلف شکل و اندازه متفاوتی داشته باشند .در برخی از قطعات بدن پایک داخلی ویا خارجی کوچک شده و یا کاملاً تحلیل رفته است . میگوهای پنائیده (که تکثیر و پرورش آنها انجام می پذیرد ) دارای 19 جفت اندام ضمیمه می باشند .13 جفت در قسمت سر سینه شامل 5 جفت اندام ضمیمه قدامی (سری) و8 جفت اندام ضمیمه خلفی (سینه ای) و6 جفت نیز در بخش شکمی واقع شده اند.


ضمائم سری

پنج جفت ضمائم سر عبارتند از اولین و دومین آنتن که دارای وظیفه حسی - تعادلی هستند و ضمائم دهانی شامل ماندیبول ،ماگزیلا که بترتیب در گرفتن غذا ،کمک در تغذیه و همچنین تنفس (ماگزیلا) نقش دارمد .پایه چشم ها بر روی اولین قطعه سری قرار گرفته است که در انتهای آن یک چشم مرکب قرار دارد .

ضمائم سینه ای

سه جفت ضمائم سینه ای را پاهای آرواره ای (Maxilliped) وپنج جفت خلفی راپاهای قدم زن (Walking leg یا Pereopod) می نامند .وظیفه پاهای آرواره ای کمک در تغذیه و هدایت مواد غذایی بسوی دهان می باشد .پاهای قدم زن اول ،دوم وسوم دارای یک بخش انتهایی گیره مانند بنام انبرک هستند که در تغذیه جانور بکار می آیند.جفت چهارم و پنجم این پاها فاقد انبرک بوده وبخش انتهائی آن به ناخن ختم می شود.


در جنس ماده روی Coxa سومین پای قدم زن منفذ تناسلی وجود دارد که راه خروجی تخمک در هنگام تخمریزی است . سوراخ تناسلی در جنس نر روی غشاء مفصلی که بین پنجمین پای قدم زن و سینه قرار دارد واقع شده است و اسپرماتوفورها از آن خارج می شوند . وظیفه پاهای قدم زن حرکت بر روی بستر ،کمک به حفر گودال برای فرو رفتن در بستر، گرفتن مواد غذایی بکمک انبرکها و کمک در تغذیه جانور می باشد . اندام تناسلی خارجی جنس ماده جزء ضمائم سینه ای و در نرها بخشی از ضمائم شکمی بحساب می آید .

ضمائم شکمی

پنج قطعه اول شکمی هر یک دارای یک جفت اندام ضمیمه بنام پاهای شناگر (swimming leg یا Pleopod) هستند و همانطور که از نامشان بر می آید وظیفه شناوری و حرکت جانور در آب را بر عهده دارند . قطعه ششم دارای اروپود (دم پاره) و قطعه تلسون است که با همدیگر دم بادبزنی یا باله دمی (Tail fin یا Fan tail ) را تشکیل می دهند که وظیفه آن نیز کمک به شناوری جانور می باشد.

ساختمان داخلی

ساختمان داخلی بدن میگو شامل دستگاهها و اندام های مختلفی است که بقاء جانور ونسل آن را تضمین می نماید . این ساختمان بطور خلاصه بشرح زیر می باشد.



دستگاه گردش خون

دستگاه گردش خون در میگو ها از نوع باز بوده و از چهار بخش اصلی ،یعنی سینوس پیش قلبی (Pericardial sinus ) ،قلب ،سرخرگها و کانالهای خونی و سینوس های خونی تشکیل می شود .قلب در میگوها تودده ای عضلانی دارای شکل نامنظم اما کم وبیش هرمی شکل است .

بافت خونی میگوها بی رنگ بوده و شامل پلاسما ،گلبول سفید ورنگدانه های تنفسی (هموسیانسن) می باشد . هموسیانین بی رنگ است ودر ترکیب بااکسیزن رنگ آن به آبی تغییر می کند .خون پس از عبور از آبشش ها به قلب وارد شده ودر نتیجه انقباضات آن از طریق سرخرگها و کانالهای برنده در تمام بدن انتشار می یابدو پس از انجام تبادلات گازی و غذائی و مجدداً پس از عبور از آبشش ها به قلب باز می گردد .



دستگاه تنفسی

تبادلات گازی بین خون و محیط پیرامون از وظایف اصلی آبشش ها بحساب می آید آبشش ها در دو طرف ناحیه سینه ای ،در حفره ای که بوسیله کاراپاس پوشیده می شود قرار دارند .هر برانشی از یک محور اصلی که در طول آن دو ردیف صفحات برانشی قرار دارند تشکیل می شود این صفحات دارای بریدگیهای متعددی هستند که آنرا بشکل شاخه های درخت نمایان می سازد از اینرو به آن Dendro branchiate می گویند .در هر طرف بدن 6 سری برانشی وجود دارد.

کانال های اصلی خونی که از میان محور مرکزی می گذرند ،انشعابات خودرا به سطح این صفحات فرستاده وتبادلات گازی بطریق انتشار بین خون و محیط انجام می گیرد .انجام تبادلات گازی از طریق سایر سطوح نفوذ پذیر مثل بخش هائی از پاهای شنا و دیواره داخلی حفره آبششی نیز امکان پذیر است .



دستگاه گوارش

این دستگاه شامل لوله گوارشی طویلی است که از دهان تا مخرج جانور امتداد دارد .بخش پیشین این لوله شامل شکاف وحفره دهانی ،اندام های گیرندهوخردکننده غذا ،مری ومعده می باشد که وظیفه آنها گرفتن و خرد کردن مواد غذائی است .بخش میانی وظیفه هضم شیمیائی و جذب مواد غذائی را برعهده دارد .وظیفه بخش انتهائی هدایت و شکل دادن به مدفوع است .در بخش قدامی و میانی لوله گوارشی آنزیم های مختلفی ترشح می شود که به هضم غذا کمک می نمایند .بخش قدامی و خلفی روده دارای پوششی از جنس کیتین است .

هپاتوپانکراس بعنوان اندام ترشحی (آزاد کننده برخی از آنزیم های گوارشی) ،ذخیره کننده (چربی ها و برخی از عناصر نظیر کلسیم) و خونساز دارای یک ارتباط ساختمانی و فیزیولوژیکی با لوله گوارشی می باشد.



دستگاه دفع

درمیگوها شامل یک جفت غده آنتنی یا غده سبز(Green (or Antennal) Gland ) است که در قاعده هر یک از دومین جفت آنتن ها واقع شده اند .وظیفه این دستگاه دفع مواد زائد و کمک در فرایند تنظیم اسمزی است .با توجه باینکه در موقع پوست اندازی مقدار زیادی مواد ازته و معدنی با پوسته جدا شده و دفع می شوند ،لذا پوست اندازی را می توان نوعی مکانیسم دفعی تلقی نمود .



دستگاه عصبی

شامل یک طناب عصبی است که دارای مجموعه ای از گره های عصبی (Gangelion) می باشد .از هر یک از این گره ها رشته های اعصاب منشعب شده و به اندام های مختلف بدن می روند وعملکرد دستگاههای مختلف را کنترل می نمایند .



گیرنده های حسی

تحریکات شیمیائی و فیزیکی (نظیر تغییر درجه شوری ،درجه حرارت ،PH،و...) و همچنین محرکهای تماسی توسط انواع خاصی از تارهای حسی که بر روی بخش های مختلف بدن قرار دارند دریافت و بوسیله رشته های اعصاب به مراکز حسی (گره های عصبی) منتقل می شوند .

تجمع این تارها بیشتر بر روی ناحیه سر بویزه بخشهای دهانی ،آنتن ها و پاهایآروارهای وحرکتی ،می باشد تغییرات نوری (شدت نور،طول موجورنگ ) از طریق چشم های مرکب که بر روی هر یک از پاهای چشمی قرار دارند دریافت می گردد.هر چشم مرکب از تعداد زیادی چشم ساده تشکیل می شود .


اندام های تعادلی (Statocysts) به شکل یک کیسه بر آمده در کنار هر یک از اولین جفت آنتن ها قابل مشاهده استاین کیسه ها توخالی بوده و هر یک حاوی چند سنگریزه کوچک می باشند جابجائی این سنگریزها موجب تحریک تارهای حسی موجود بر روی دیوار داخلی کیسه و تشخیص وضغیت تعادلی می گردد .



ماهیچه ای

دستگاه ماهیچه ای میگو کاملاً توسعه یافته است و کلیه حرکات ارادی جانور با کمک این دستگاه انجام می گیرد . عضلات بصورت جفت های مخالف یگدیگر هستند .هر جفت شامل دو ماهیچه یکی ماهیچه منقبض کننده و دیگری ماهیچه منبسط کننده می باشد.

دستگاه تولید مثلی

در میگو های پنائیده جنس ها از یکدیگر جدا هستند و دستگاه تولید مثلی آنها کاملاً از یکدیگر متمایز است .

در جنس نر دسگاه تولید مثلی شامل یک جفت بیضه است ،(Testis) ،یک جفت لوله های اسپرم بر (Sperm duct ) ویک جفت آمپول انتهائی (Appendix Masculina ) (در داخل بدن ) و یک پتاسمای منفرد (Petasma) در خارج از بدن می باشند .پتاسما در حقیقت پایک داخلی اولین جفت پاهای شکمی می باشد ،و قبل از بلوغ ،این دو پایک با هم جوش خورده تشکیل عضو واحدی بنام پتاسما را می دهند

در جنس ماده یک جفت تخمدان (Ovary) و یک جفت لوله های تخمک بر (Oviduct) اندام های داخلی و یک تلیکوم Thelycom (در خارج ا زبدن ) دستگاه تولید مثل را تشکیل می دهند .هر تخمدان دارای سه قسمت قدامی ، میانی و خلفی است .لب میانی دارای 6 برجستگی انگشت مانند است که از ششمین برجستگی لوله تخمک بر بطرف منفذ تناسلی که در قاعده سومین پای حرکتی قرار دارد امتداد مییابد . بر اساس شکل تلیکوم ،میگو های پنائیده را به دو گروه میگوهای باتلیکوم باز(open TH.) ومیگوهای باتلیکوم بسته (close TH.) تقسیم می نمایند .در گروه اول حفره گیرنده اسپرم (Seminal receptacle) با صفحات جانبی و میانی پوشیده می شود اما در گروه دوم این صفحات وجود ندارد

وظیفه تلیکوم نگهداری اسپرماتوفورهائی است که در حین عمل جفتگیری از میگوی نر به میگوی ماده انتقال یافته است از اینرو میگوهای باتلیکوم بسته قادرند اسپرماتوفور را برای مدت بیشتری نگهداری نمایند .از گونه های باتلیکوم بسته می توان به میگوی سفید هندی ، ببری سبز ، موری ، ژاپنی و از گونه های باتلیکوم باز می توان به میگوی سفید و سفید غربی (P.Vannamei) اشاره نمود.



غدد مترشحه

اندام های مختلفی در بدن میگو و یا دیگر سخت پوستان مورد مطالعه و شناسائی قرار گرفته اند که از آنها بعنوان اندام های ترشح کننده هورمون ها نام برده می شود .مهمترین این اندام ها عبارتند از :

اندامYorgan) Y)

این اندام در بخش قدامی حفره آبششی قرار دارد و ترکیبات شیمیائی که از آن ترشح می شوند تحت عنوان هورمونهای پوست اندازی (Molting Hormons ) نامگذاری شده اند .این ترکیبات از گروه استروئیدها هستند و وظیفه اصلی آنها کنترل دفعات و فواصل بین پوست اندازی ها می باشد .بنظر می رسد ترشحات این اندام ها بر تعداد تخمک ها ومیزان ذخیره غذایی آنها وهمچنین سرعت رشد جنینی تأثیردارند .

اندام X Organ) X)

در پایه چشمی ده پایان قرار دارد وشامل توده ای از نرون های عصبی –ترشحی است که غده سینوسی (Sinus gland) نیز به آن اطلاق می شود (شکل 7) ترشحات این اندام متنوع بوده و آثار مختلفی را بر جای میگذارد از جمله این ترشحات می توان به موارد زیر اشاره نمود :

· هورمون جلوگیری کننده از پوست اندازی (Molting Inhibitor Hormon ) ، که وظیفه اصلی آن جلوگیری از ساخت وترشح هورمونهای پوست اندازی است .

· هورمون جلوگیری کننده از رشد غدد جنسی (Gonad Inhibitor Hormon ) :که نقش آن بویژه در جلوگیری از رشد غدد جنسی میگوهای ماده به اثبات رسیده است .

· هورمونهای تنظیم کننده رنگ بدن (Chromato phorotropins ) :که وظیفه آنها تغییر رنگ بدن از طریق تجمع یا پراکنده ساختن سلولهای رنگدانه ای است .

· هورمون تنظیم کننده قند خون (Crustacean Hyperglycemic Hormon) :که میزان قند خون راکنترل می نماید.



اندام پیش قلبی (pericardial organ)

در حفره قلبی لابسترها و خرچنگ ها دیده شده است و احتمالاً در بدن میگوها نیز وجود دارد این اندام از یک جفت شبکه عصبی –ترشحی تشکیل شده است و شدت ضربان قلب را کنترل می نماید.



تشخیص مراحل رسیدگی جنسی

بر اساس ویژگیهای ماکروسکوپی و میکروسکوپی غدد جنسی ،مراحل مختلف رسیدگی جنسی در میگوهای نر و ماده ماده متمایز می شوند .در مراکز تکثیر میگو از ویژگیهای ماکروسکوپی مراحل مختلف را تمیز می دهند .

الف) میگوهای ماده

با توجه به حجم و رنگ توده تخمدان در معاینه ظاهری میگو می توان مراحل رسیدگی جنسی را تعیین نمود .برای این منظور میگوی ماده در مقابل یک منبع نورانی قرار گرفته درحالیکه از پهلو نور به آن می تابد در سطح پشتی بدن توده تخمدان مورد بررسی قرار می گیرد . براین اساس5 مرحله رسیدگی قابل تفکیک است.

· مرحله1) تخمدان توسعه نیافته :این مرحله در میگوهایی که در اوایل مرحله پیش از بلوغ قرار دارند و یا در میگوهائی که از تخمریزی آن یک تا چند روز می گذرد قابل مشاهده است .تخمدان در این مرحله کوچک وشفاف است . قطر لب کمتر از قطر روده است .

· مرحله 2) تخمدان در حال توسعه (بلوغ ابتدائی) :تخمدان ها کدر، سفید رنگ ویا متمایل به سبز زیتونی ملایم (در میگوی ببری سبز)و یا زرد رنگ (در میگوی موزی) .لب های میانی و قدامی غیر قابل مشاهده اند ، قطر لب میانی با قطر روده برابر است .

· مرحله 3) تخمدان تقریباً توسعه یافته (تقریباً بالغ): تخمدان ها بشکل توده تیره رنگی دیده می شوند. لب های میانی و قدامی کاملاً توسعه یافته اند و قطر لب خلفی از قطر روده بیشتر است .

· مرحله 4) تخمدان توسعه یافته (بالغ): تخمدان برنگ سبز خاکستری (در میگوی ببری سبز )یا سبز زیتونی (میگوی موزی وسفید) است و از سطح پشتی بدن بشکل توده تیره رنگی مشاهده می شود .توده تخمدان در ناحیه اولین و دومین بند شکمی کاملاً متورم و اصطلاحاً بشکل الماس دیده می شود .

· مرحله 5) پس از تخم ریزی : تخمدان ها قابل مشاهده نیستند (در صورتیکه تخمریزی بطور کامل انجام گرفته باشد ) و تنها اثر شبه مانندی از تخمدان ها دیده می شود ب)میگوهای نر در میگوهای نر بر اساس اندازه و رنگ آمپول های انتهائی ،سه مرحله رسیدگی جنسی زیر قابل تشخیص می باشد .

· مرحله 1) نا بالغ: در بررسی ظاهری میگو آمپول های انتهائی قابل مشاهده نیستند .

· مرحله 2) در حال بلوغ: در بررسی ظاهری میگو آمپول های انتهائی بسختی قابل مشاهده اند.

· مرحله 3) بالغ: در بررسی ظاهری میگو آمپول های انتهائی براحتی و بشکل نقطه بزرگ سفید رنگی قابل مشاهده اند .

تغییر در محل های زیست

از تغییرات مهم دیگری که در چرخه زندگی میگوهای پنائیده روی میدهد تغییر در محل زیست یا انتخاب زیستگاههای مختلف در هر یک از مراحل زندگی می باشد. همانطور که اشاره شد ،هدف از انجام این جابجائی ها که می توان از آن بعنوان مهاجرت تولید مثلی میگو یاد نمود ،دستیابی به شرایط مطلوب فیزیولوژیکی برای انجام یک تولید مثل موفق و همچنین فراهم نمودن شرایط مطلوبتر برای تخم ها و نوزادان آینده است .روشن است لاروهائی که همراه با حرکات جزر و مدی از آبهای دور مز ساحل و عمیق به آبهای ساحلی کم عمق (خور ها،مصب ها ومانگروها )-که شرایط محیطی در آن دستخوش نوسانات شدید می باشد– مهاجرت می نمایند ، تغییرات فیزیولوژیکی متعدد و پیچیده ای در بدن آنها رخ می دهد که آنان را قادر به تحمل این شرایطمی سازد .

مهمترین ویژگی های مناطق ساحلی که باعث می شود جانور به چنین مهجرت هائی دست بزند ،وفور مواد غذائی در این مناطق است که موجب رشد سریعتر پست لاروها شده و به این ترتیب از شانس شکار شدن توسط موجودات شکارچی کاسته می شود .بعلاوه وجود رویش های گیاهی که پناهگاههای خوبی برای میگوها بحساب می آیند میزان بقاء آنها را افزایش می دهد .

1- مرحله جنینی

بالقاح تخمک واسپرم سلول تخم ایجاد می شود .تخم های میگو بشکل معلق در آب در نزدیک بستر پراکنده هستند .شکل تخم ها در ابتدا نامنظم است اما 4تا5 دقیقه پس از لقاح شکل کروی بخود خواهند گرفت .این تغییر بواسطه جذب آب وهمچنین ایجاد لایه حفاظتی ژله مانندی است که از ورود چند اسپرم به یک تخمک جلوگیری می کند قطر سلول تخم متغیر و بطور متوسط 28/0 تا 35/0 میلی متر می باشد.

شروع تقسیمات سلولی بسته به درجه حرارت و درجه شوری متفاوت است و معمولاًپس از حدود 40 دقیقه اولین تقسیم سلولی انجام می پذیرد .پس از حدود 13 تا 18 ساعت جنین مراحل تکوین خود را کامل نوده وتخم تفریخ و لارو اولیه که ناپلیوس نامیده می شود از آن خارج می گردد.

2- مراحل لاروی

مراحل لاروی میگوهای پنائیده بترتیب عبارتند از :ناپلیوس (Nauplius) با5 تا6 زیر مرحله ،پروتوزوآ protozoea با 3 زیر مرحله و مایزیس Mysis با 3 زیر مرحله علاوه بر این گاهی یک زیر مرحله واسط (Intermediat) بین زیر مرحله سوم مایزیس و پست لاروی مشاهده می شود .هر یک از مراحل فوق با توجه به صفات رفتاری ،بویژه نحوه تغذیه و نوع مواد غذائی مورد استفاده ،چگونگی جابجائی (حرکت) موجود در محیط و از همه مهمتر اختصاصات ریختی از دیگر مراحل قابل تمیز می باشند.

1- مرحله ناپلیوس

لاروی که با تفریخ تخم از آن خارج می شود ،ناپلیوس می نامند . ناپلیوس دارای بدنی بیضی شکل وبدون بند است .این لارو قادر به تغذیه از محیطنبوده و از ذخیره مواد غذائی خود استفاده می نماید .همچنین بدلیل عدم توسعه اندامهای ضمیمه قادر به شنا کردن نیست .لاروها معلق و با جریانات آب جابجا می شوند .ناپلیوس نسبت به نور فوق العاده حساس بوده و بسرعت جذب منابع نوری می گردد. لارو با عبور از 5تا6 زیر مرحله که هر یک با پوست اندازی از دیگری تفکیک می شود این مرحله را بپایان میرساند .برای نشان دادن شماره زیر مرحله در تمام مراحل لاروی از اعداد رومی (I,II,III,…) و حروف اول نام مرحله (N,Z,P) استفاده می شود.

2- مرحله پروتوزوآ

از این مرحله بعنوان حساس ترین مراحل لاروی میگوهای پنائیده نامبرده شده است. این حساسیت بدلیل ورود لارو به مرحله ای از زندگی است که موجود تغذیه از محیط را آغاز می کند .در زیر مرحله اول (ZI) لارو بطور توأم از باقیمانده ذخیره موادغذائی خود و از محیط تغذیه می کند .بدیهی است که بلع ،هضم و جذب موادغذایی مستلزم تغییرات مهمی در ساختمان عمومی بدن و فیزیواوژی اندامها می باشد .بعلاوه دسترسی به مواد غذائی با کیفیت و کمیت منایب این حساسیت را تشدید مینماید .

لاروهای زوآجز پالیده خواران هستند و از مواد معلق در آب که دارای قطر mµ 30-3 می باشند تغذیه می کنند .آنها در درجه اول فیتوپلانکتونها ،بویژه انواعی از دیاتومه ها (نظیر کتوسروس واسکلتونما )را بر دیگر مواد نظیر مخمر ، کنجاله ،سویا ، زرده تخم مرغ وموادی از این قبیل که در مراکز تکثیر میگو نیز مورد استفاده اند ،ترجیح می دهند .

3- مرحله مایزیس

در این مرحله لارو توانائی شنا کردن را می یابد و در زیر مرحله اول (MI) از انواع پلانکتونهای خانوری و گیاهی نظیر ناپلیوس آرتمیا ،تخم های لقاح یافته اویستر ،روتیفر و سخت پوستان کوچک تغذیه می نماید .با رشد بیشتر تمایل به استفاده از غذاهای جانوری شدت بیشتری پیدا می کند

وضعیت عمودی که در آن سر جانور بطرف پائین قرار دارد از ویزگیهای این مرحله بحساب می آید . لاروهای مایزیس بوسیله حرکات ناگهانی –انقباضی بخش شکمی روبه عقب شنا می نمایند.

4- مرحله لاروی پیشرفته:

با انجام چهارمین پوست اندازی مرحله مایزیس خاتمه یافته و دوره جدیدی از زندگی ،یعنی مرحله پشت لاروی یا لاروی پیشرفته آغاز میگردد .لازم به توضیح است که برخی مرحله پست لاروی را بخش ابتدائی دوره نوجوانی می دانند .

برای نشان دادن سن پست لارو از اعداد عربی (1و2و3و...)و نمای p یاPL استفاده می شود هر عدد نشان دهنده تعداد روزی است که از ورود به مرحله پست لاروی می گذرد .لاروهای پیشرفته از مراحل ابتدائی تا حدود زیادی به بالغین شبیه هستند بدن آنها شفاف است و با گذشت زمان از شفافیت آنها کاسته می شود .

تشخیص مراحل لاروی

از مهمترین ویژگیهای تشخیص هر یک از مراحل و زیر مرحله های لاروی خصوصیات ریختی لارو است که در طی مراحل مختلف تغییراتی در آن رخ می دهد .ویژگیهای کلیدی برای تشخیص هر یک از زیر مرحله های لاروی بشرح زیر است :

الف)مرحله ناپلیوس

· NI:بخش انتهائی بدن محدب (گرد)،تعداد خارها 1+1

· NII: بخش انتهائی بدن صاف ،تعداد خارها 1+1 یا 2+2

· NIII: : بخش انتهائی بدن مقعر ،تعداد خارها 3+3 یا 4+4

· NIV:چنگال دمی شکل گرفته ،تعداد خارها 6+6

· NV:چنگال دمی کامل ،تعداد خارها 7+7

· ZI:کاراپاس گرد و دارای یک فرو رفتگی کوچکV شکل

· ZII:روستروم و چشم های مرکب ظاهر می شوند

· ZIII:یک جفت خارهای جانبی بر روی پنجمین و ششمین قطعه شکمی وجود دارند .دم باد یزنی شکل گرفته است. (با یک جفت دم پاره)

· MI:قطعه قاعده ای پای شناگر شروع به ظاهر شدن میکند .دم بادبزنی تقریباً کامل شده است (با دو جفت دم پاره)

· MII: قطعه قاعده ای پای شناگر رشد کرده ایت ویک بند دارد.

· MIII:پاهای شناگر دارای دو بند هستند.

· PL1:پاهای شناگر دارای مژکهای انتهایی هستند.

سایر مراحل زندگی

بدنبال مرحله پست لاروی مرحله نوجوانی (Juvenile) آغاز می گردد .میگوهای نوجوان یا بعبارتی بچه میگوها (Fry) کاملاً کفزی می باشند. معمولاًمیگوهای پنائیده از مرحله PL 6 کاملاًکفزی هستند .برطبق نظر موتو(1985) با کامل شدن دستگاه آبششی عنوان میگوی نوجوان را میتوان بکار گرفت . در صورت مناسب بودن شرایط ،میگوهای نوجوان رشد نموده و اندام های مختلف ،شکل معمول خود را می یابند .ظهور اندامهای تناسلی خارجی مشخصه ورود میگو به مرحله بلوغ اولیه (Adolscent) است که ممکن است تا 4 ماه بطول انجامد.

پس از این دوره شروع رشد و توسعه غدد تناسلی معرف ورود میگو به مرحله پیش از بلوغ (Sub adul) می باشد .در این مرحله نرهائی که غدد تناسلی آنها رسیده است و آمادگی جفتگیری را دارند با ماده هایی که تخمدان آنها رسیده است و یا هنوز نارس می باشند، جفتگیری می کنند. میگوی بالغ (Adult) میگوئی است که آمادگی کامل را برای تولید مثل دارد ،لذا برای نرها بلوغ هنگامی روی میدهد که با جانور ماده جفتگیری می کنند اما برای ماده ها بلوغ با تخمریزی همراه است.

مواد غذائی که میگوها از آن تغذیه مینمایند بسیار متنوع است و اصولاً آنها را بعنوان جانوران همه چیز خواری (omnivorous) که از انواع مواد غذائی اعم از گیاهی یا جانوری و مواد آلی در حال فساد تغذیه می کنند ،می شناسند اما آنها مواد غذائی با منشأ جانوری را ترجیح می دهند و در صورتیکه فرصت پیدا کنند شکارچیان قابلی هستند و از ماهیان کوچک ،سخت پوستان و نرمتنان ،صدفها و...تغذیه می کنند .در صورتیکه غذای کافی پیدا نکنند میگوها همنوعان ضعیف تر خود را مورد هجوم قرار داده و از آنها تغذیه میکنند.


نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد